Başlık

Üniversiteye başlamak, çoğu gencin hayatının dönüm noktalarından birisidir. Gençler meslekleri için nitelik kazanmaya başlarken, alışık oldukları çevreden çıkarak bu yeni çevreye adapte olmanın zorluklarıyla yüzleşebiliyorlar. Yeni sosyal ortamlar, derslerin yoğunluğu ve en nihayetinde kimlik inşalarına dair sorunlarla yüzleşmek… Bu yazımda sizlere, zorlayıcı olabilen üniversiteye uyum sürecine, öğrencilerin kendilerini gerçekleştirmede nasıl daha bilinçli olabilecekleri hakkında yardımcı olmaya çalışacağım.

Carl Rogers’a Göre Kendini Gerçekleştirme Nedir?

Rogers’a göre her insanın içinde doğuştan gelen bir “kendini gerçekleştirme eğilimi” vardır. Bu, bireyin potansiyelini ortaya koyma, özgün benliğine ulaşma ve içsel tutarlılık kurma çabasıdır.

Ancak bu eğilim, sadece destekleyici, anlayışlı ve kabul edici bir ortamda gelişebilir. Kişi, yargılanmadan duyulmaya ve olduğu haliyle kabul edilmeye ihtiyaç duyar. İşte üniversite, bu içsel büyümeye alan açabilecek bir fırsat olabileceği gibi, zorluklar karşısında bu gelişimi sekteye de uğratabilir.

Gerçek Benliğini Tanımaya Cesaret Etmek

Üniversite, çoğu birey için ilk kez kendi kimliğini toplumsal beklentilerden bağımsız olarak sorguladığı bir dönemdir. Rogers’in kuramına göre, bireyin “olması beklenen kişi” değil, “gerçekte olduğu kişi” ile temasa geçmesini önemsenir. Üniversite öğrencilerinden de bu durumda “Ben ne istiyorum? Ne hissediyorum? Ne beni ben yapar?” sorularıyla özgünleşmesi beklenir.

Uygun Olan Sosyal Ortamlar Oluşturmak

İnsanlar koşulsuz kabul gördükleri ortamlarda büyür. Yargılanmamak, kendini açıklamaktan çekinmemek, farklılıkları ile değerli olduğunu hissetmek bireyin bu süreçte gelişmesini sağlayacaktır. Bu şekilde arkadaş ortamı kurabilen üniversitelinin aidiyet duygusu artacak ve kendini gerçekleştirmeye daha çok yaklaşacaktır.

İçsel Uyum ve Gerçeklik Arasında Denge Kurmak

Kaygı, baskı veya başarısızlık hissiyle kendi gerçekliğimizi inkar edebiliriz. Rogers bu durumu “ideal benlik” ve “gerçek benlik” arasındaki uyumsuzluk olarak tanımlar. Kendini gerçekleştirmek, bu iki benlik arasındaki mesafeyi fark edip yavaş yavaş kapatma sürecidir. Üniversiteli “mükemmel olmak zorunda değilim, gerçek olmak yeterli” diyebilmeli.

Üniversiteliye Kendini Gerçekleştirmesi için Tavsiyeler

• Kendini dinle: Otomatik tepkiler vermek yerine kendi iç sesini dinle. Davranışlarını buna göre şekillendir.
• Farkındalık geliştirme: Hangi ortamlarda daha çok kendin olabildiğini gözlemle.
• Hayır diyebilmek: Uyum sağlamak uğruna kendi isteklerin ve hedeflerinden uzaklaşmamayı öğren.
• Hata yapmayı normalleştirmek: Deneme-yanılmalar sonucu birey gelişir. Hata yapılır ama dünyanın sonu değildir. Bununla baş etmeyi dene.
• Anlam arayışına yönelmek: Derslerin, sosyal ilişkilerinin ya da etkinliklerin sana ne kattığın sorgula. Bu hayatta sana anlamlı gelen şeyleri keşfet.

Sonuç: Uyum değil, özgünlük peşinde bir uyum.

Üniversiteye uyum sağlamaya çalışırken, seni sen gibi hissettirmeyen durumlardan uzak durmaya çalışmalısın. Özgünlüğünü kaybetmeden, değerini kaybetmeden sosyal uyumunu sürdürebilmelisin.

“Olmam gereken kişi değil, olduğum kişi olmayı öğreniyorum. Bu da en derin değişimdir.”